- Πέιν, Τόμας
- (Paine Thomas, Θέτφορντ, Νόρφοκ 1737 – Νέα Υόρκη 1809). Άγγλος πολιτικός και συγγραφέας. Ύστερα από μια ζωή άσωτη και τυχοδιωκτική, εγκαταστάθηκε το 1774 στη Φιλαδέλφεια, όπου τον είχε στείλει ο Βενιαμίν Φραγκλίνος. Εκεί ο Π. βρήκε το κατάλληλο έδαφος για να πραγματοποιήσει τα επαναστατικά ιδανικά του, που είχαν τραφεί από τα κείμενα του Διαφωτισμού. Ευφυέστατος, διορατικός, προικισμένος με μεγάλη δημοσιογραφική διαίσθηση, ίδρυσε το Pennsylvania Magazine. Με το δοκίμιο Κοινός νους, δημοσιευμένο ανώνυμα το 1776, όπου υπερασπίζεται την ιδέα της ανεξαρτησίας, ο Π. προκάλεσε μεγάλο ενθουσιασμό. Το έργο κυκλοφόρησε σε 100.000 αντίτυπα και εκδόθηκε τέσσερις φορές στην Ευρώπη. Στους 16 μικρούς τόμους The Crisis (1776-83) συγκεντρώθηκαν μια σειρά άρθρα στα οποία, διερμηνεύοντας με δύναμη το λαϊκό αίσθημα, ο Π. παρακολουθεί μέρα με την ημέρα τον Πόλεμο της ανεξαρτησίας. Επιστρέφοντας στην Αγγλία, δημοσίευσε Τα δικαιώματα του ανθρώπου (1791· δεύτερο μέρος 1792), που του στοίχισε μια βαριά κατηγορία προδοσίας. Έ φυγε τότε στη Γαλλία και μπήκε ως γιρονδίνος στη Συμβατική. Μετά φυλακίστηκε και γλίτωσε τη λαιμητόμο μόνο λόγω της πτώσης του Ροβεσπιέρου. Στο έργο του Η εποχή της λογικής (1794-96) υποστηρίζει το θεϊσμό του, επικρίνοντας, επιφανειακά αλλά με πολλή δεξιοτεχνία, τις δεισιδαιμονίες και την ανάμειξη της θρησκείας στην πολιτική. Το 1802 ξαναγύρισε στην Αμερική, όπου όμως συνάντησε πολλή εχθρότητα εξαιτίας της αντίθεσής του προς την ομοσπονδιακή υπόθεση, και πέθανε ξεχασμένος και φτωχός.
Ο Άγγλος πολιτικός Τόμας Πέιν, συγγραφέας των «δικαιωμάτων του ανθρώπου».
Dictionary of Greek. 2013.